Chi kati (hallo)!

Daar ben ik weer! Dit keer alles in etappes op mijn blog, want het internet werkte niet echt mee. That is Africa!
Wat gaat de tijd toch snel! Jeetje mina nog maar 1 week te gaan en dan kom ik alweer terug. Ik moet zeggen dat ik Oeganda helemaal top vind! Heb het echt naar mijn zin hier, blijf me over dingen verbazen en moet vaak nog steeds in mezelf (en soms ook hardop) lachen wat ik allemaal zie en wat er gebeurd. Als je op de boda boda zit zie je echt van alles voorbij komen. Ik had verwacht na 5 weken toch een hoop gezien te hebben, maar elke dag zie ik weer iets nieuws. Een man met een geit op zijn nek, een levende kip in een handtas, 20 kippen aan elkaar gebonden (levend!) achter op de boda boda gebonden, een vis van meer dan 1 meter achterop de boda boda geboden, 4 mensen op 1 boda, een bed achterop een fiets, het chaos in het verkeer (want onvoorstelbaar vaak toch uiteindelijk loopt, na 2uur file haha), de drukte en blijf zo maar door gaan. Écht je kunt het niet bedenken of je ziet het hier. Maar dat vind ik echt geweldig! Haha. Daarnaast heb je nog de Afrikaanse ongemakken, zoals dat de elektriciteit regelmatig uitvalt, toiletten zonder waterdruk en je kleding met de hand wassen. Het kleding wassen heb ik niet helemaal onder de knie. Alles wat wit was, krijg ik niet meer goed schoon en blijft een beetje oranje van het zand hier (echt heel stoffig hier, vooral nu in het droogseizoen). Maar mijn kleertjes ruiken wel altijd weer fris na het wassen! Haha dan ben ik al blij!

Afgelopen week ben ik met collega`s Down town geweest. Dat is hét gebied voor de lokale Afrikanen. Het is er het drukte van jewelste. Niet normaal. We gingen daar naartoe omdat ik het graag wilde zien en als blanke alleen is het beter om daar niet te komen. Het doel was om slippers te scoren, een jurk en Afrikaanse stof om een jurk te laten maken. Voordat we gingen lopen, checkte ze eerst mijn tas of die wel goed dicht zat en moest ik mijn rug goed bedekken, want anders zou ik teveel opvallen als Muzungu (een blanke)! Haha en ik dacht nog, aan mijn armen, voeten en hoofd niet? Maar goed.. we gingen op pad. We waren met zijn 4<sup>e</sup> en ze waren allemaal heel beschermd over mij, bang dat ik geschept zou worden door een auto/boda of verdwaald zou raken. Het was echt een chaos en gekkenhuis, bijna niet te beschrijven. Overal mensen, matatu`s (taxi busjes)….gewoon druk druk druk. Je moest overal tussendoor zigzaggen. Je loopt telkens een soort winkel in die dan weer overgaat in een andere winkel, trappen naar boven, trappen naar beneden, gangetjes en soort tunneltjes en steegjes. Overal verschillende winkels/kleine shops. Mensen die veel spullen dragen en ook grote dozen op hun hoofd. Ze lopen gewoon door in die steegjes en als je niet bukt loopt hij gewoon tegen je aan. Verder loslopende kippen enz. Sommige mensen die je aan willen raken, je arm pakken of je haren willen voelen. Ze roepen vaak muzungu (blanke). Dit gebeurd natuurlijk wel eens vaker (vooral kinderen), maar hier toch wel meer. We zijn uiteindelijk geslaagd in alles wat we wilde halen. De stof voor de jurken om te laten maken hebben zij met zijn 3^e uitgekozen. Als ik telkens met een stof kwam aanzetten, vonden ze dat niet mooi, ze waren erg kieskeurig, haha. Ze vonden het helemaal leuk om te doen en waren helemaal tevreden met de stof en de kleuren die ze hadden uitgekozen. Haha, mijn eerste keuze zou het niet zijn, maar ben benieuwd! Ik laat me verrassen.
Ik ben terug gegaan met de matatu (taxi, die voor 12 personen is bedoeld, maar waar er zo 20 in kunnen zitten) i.p.v. de boda boda. Er is daar een taxi-plaats waar het zo druk is met de witte busjes, dat je over de daken kunt lopen!
Het was echt een hele gave ervaring!
De maten zijn ondertussen opgemeten door de kledingmaakster. Er was genoeg stof voor 2 jurken. Ben heel benieuwd naar het resultaat!

Op het project is ook weer een hoop gebeurd. Er gebeuren zoveel dingen dat ik moeilijk alles kan vertellen, dan krijg ik echt een verhaal van 5 kantjes, haha. Het blijft nog steeds een punt dat ik vaak/regelmatig een ander aantal cm ontsluiting heb met het inwendig onderzoek bij een zwangere vrouw die aan het bevallen is dan de arts of verpleegkundige die daar werken. Dat is zo frustrerend! Want het hele beleid/plan wat voor de vrouw is uitgestippeld klopt dan niet meer! Zo kan je een eerste stuk van de bevalling gewoon niet goed begeleiden. Zit er vordering in of niet? Wachten we nog af of moeten er nu toch actie worden ondernomen? Als ik ze probeer uit te leggen wat ik voel en hoe ik voel is dat voor hun moeilijk te begrijpen. Ze geloven mij wel en varen dan ook op mijn bevindingen, maar ik werk daar niet heel de dag, dus als iemand anders weer komt kan het totaal weer anders lopen. De arts zegt ook als ik aangeef dat ik iets anders heb, ja ja ongeveer…wat jij voelt klopt ongeveer wat ik voel en komt wel goed! NEE! Jij hebt 8 cm ontsluiting en ik 5cm ontsluiting! Dat is nogal een groot verschil! Ik probeer nu vaak als ik de ontsluiting voel, dat ik eerst voel en zij na mij voelen en dat ik eerst vraag wat zij vinden en dan aangeven waarom en dan wat ik had en dat we dat bespreken. Maar het is vaak ook lastig, omdat daar vaak geen tijd voor is. Er is te weinig personeel, dus het is vaak al chaotisch/druk/geen tijd!
Doordat het chaotisch is en druk worden er vaak ook dingen over het hoofd gezien of dingen later uitgevoerd dan nodig. Zo hadden we laatst een vrouw die al 2 dagen bij ons was, volgens hun aan het bevallen, en op dag 3 kwamen ze er achter dat mevrouw al 45 weken! Zwanger was (bij ons in NL mag je maximaal tot 42 weken afwachten). Niemand had dat eerder gezien!
Afgelopen week was er ook iemand met een overleden kindje in haar buik. Mw had bloedverlies en ze konden het hartje niet horen. Ze was 24 weken zwanger. Op basis daarvan hadden ze geconcludeerd dat het kindje was overleden. Ik dacht moet er geen echo worden gemaakt ter bevestiging? Ik weet het heel westers gedacht! Maar ze horen met de houten toeter wel vaker geen of niet duidelijk het hartje (vanaf 30 wk met de houten toeter goed te horen). Maar nee dat was te duur en niet nodig….oke, dus! Ze zijn hier totaal niet medelevend. De mevrouw heeft heel de dag alleen gelegen in haar eigen bloed en veel pijn. Ze sprak geen Engels, dus ik kon niet met haar communiceren. Later op de dag vroeg ze aan mij en wees ze op haar buik: baby, buik, dood? Ik kon wel janken, vond dat zo erg….die vrouw wist zelf dus nog niet eens wat er allemaal gebeurde en dat haar kindje dus al was overleden en ze nu ging bevallen. Dat was gewoon niet duidelijk tegen haar verteld.
Wat dan wel leuk was, is dat ik nu vaker vrouwen tegen kom, die aan het bevallen zijn, die ik al eerder heb gezien bij antanatal. Die vrouwen herkennen mij dan ook, dus dat maakt dingen al gemakkelijker.
Ik heb bij het project wel aangegeven waar mijn grenzen liggen en dat ik heel graag wil helpen, maar dat ik bepaalde dingen niet doe en ook geen eindverantwoordelijkheid wil. Dit is soms wel lastig, want omdat het vaak erg druk is (niet alleen bij zwangere dames, maar ook andere patiënten), willen ze vaak dingen op mij afschuiven, omdat ze nu dus merken dat ik weet wat ik doe. Maar ik blijf alles terugkoppelen en wil het samen met de verpleegkundige/verloskundige doen. Zijn doen toch dingen op een andere manier en het moet verantwoord blijven vind ik.

Verder ben ik afgelopen week ook nog op een ander medisch project geweest. Daar staat namelijk, al 1,5 jaar, een echo-apparaat die niet wordt gebruikt. Dat komt omdat ze niet weten hoe het werkt en de gynaecoloog die daar werkzaam is wil het de andere artsen en verpleegkundige niet leren, omdat hij dan zijn werk als echoscopist kwijt raakt.
Het is een redelijk oud apparaat, maar het viel me niet tegen. Ik had me helemaal voorbereid met plaatjes en informatie/uitleg op mijn laptopje, zodat ik ze zo een beetje les kon geven en kon uitleggen.
Dat het apparaat bijna niet wordt gebruikt was wel duidelijk. Bij het openen van de kamer, zat er onder een doek een rat!! Ahhhh….
In het begin moest ik eerst een beetje uitvogelen hoe het apparaat werkte, maar ging vrij snel goed. Het was echt super leuk om te doen, want de artsen wilde het graag leren! Dan is het ook echt dankbaar werk als ze iets willen leren. Dus daar ga ik volgende week nog een keer terug.

Mijn huisgenootje Lieke zit op een project met straatkinderen. Ik was ook erg benieuwd naar haar project. Ze heeft altijd veel verhalen als ze thuis komt doordeweeks. Ik ben een dag meegegaan naar haar project. Het is een ‘huis’ waar straatjongeren naartoe kunnen komen en krijgen ze daar een ontbijt, lunch, kunnen spelen met andere en er wordt les gegeven. Ze kunnen vanaf 8 tot 14:00u komen. Voordat ze iets mogen doen moeten ze zichzelf eerst wassen en hun kleren. Eens in de zoveel tijd gaan ze op outreach en vertellen ze in de sloppenwijken wat het project inhoudt en proberen kinderen aan te sporen om te komen. In het begin schrok ik wel. Het is een gebouw waar serieus 2 tafels en 5 houten bankjes instaan. De rest is alles leeg. Bij de grotere jongens zag ik niet direct dat ze op straat leven, maar toen later de kleintje binnen kwamen zag je het meteen. Geen schoenen, kapotte kleren, veel te groot vaak. Regelmatig hebben ze ook verwondingen. Ze stinken echt heel erg. Je mag het zo eigenlijk niet zeggen, maar als je in een kamer zit en er zitten verschillende jongens bij elkaar, dan ruik je echt het opgedroogd zweet en vieze kleren. Sommige jongens komen niet elke dag en sommige weigeren ook om zich te wassen. Maar het zijn natuurlijk wel echt kinderen van de straat die gewoon helemaal niks hebben. Ze zijn stuk voor stuk wel allemaal leuk. Je merkt wel dat ze sociaal wel anders zijn dan dat wij gewend zijn. Ze zijn hard, ruw en heel direct. Vaker ook lastiger om contact te maken. Ik kon me soms gewoon echt niet voorstellen dat deze kinderen dus echt op straat leven. Dat ze op straat leven komt vaak door huiselijk geweld bij hun familie. We hebben vooral met ze gespeeld, wat ze super leuk vonden. School stelt helaas niet veel voor. Het is maar 1u per dag en alleen voor de kinderen die Engels spreken. Het is vooral de leraar herhalen. Maargoed, het is in ieder geval iets.
Ik vond het toch best heftig om te zien. Dat daar gewoon jongens zitten van nog geen 11 jaar oud en die gewoon al alles zelf moeten regelen en zichzelf moeten redden! Helaas zijn er heel veel straatkinderen in Oeganda.

Naast het werken op het project heb ik ook nog ‘touristen- activiteiten’ gedaan. Ik heb een quadbike-safari gedaan in Jinja (2^e grootste stad van Oeganda, daar is de oorsprong van de Nijl). Het was echt super gaaf! Met de quad ging je door de dorpen rijden, alleen maar zandpaden. Het was een grote stoffige bedoeling. Ik had een overal aan, regenlaarzen en een helm, maar ik was helemaal oranje! Echt ik was zo smerig geworden! Haha. Het was heel gaaf om zo de dorpen te zien. Het zijn echt kleine huisjes/hutjes, vooral van takken en gedroogd klei gemaakt. Je ziet er echt van alles. Ik had het liefs zo`n camera op mijn helm, ik had zoveel indrukken dat ik het soms echt niet kon verwerken. Haha. Als ik links keek, had ik rechts weer iets gemist. Allemaal kinderen die aan komen rennen, beginnen te zwaaien, achter ons aan te rennen, muzungu te roepen. De kinderen hadden vaak kapotte kleding aan en vaak alleen een bovenstuk. Mensen met geiten of een varken aan een touw als huisdier, kinderen die schommelen op een zelfgemaakt schommel en vrouwen die op waterplekken de was aan het doen zijn. Het was echt top, heel leuk om het zo eens te zien waar je met de auto niet komt! Lekker scheuren en veel van Oeganda zien!

Het was echt een hele variërende week geweest, waarin ik echt super veel heb gedaan! Ik heb nog maar 1 week te gaan en dan komt ik alweer terug! Er staat nog zoveel op de planning, dat ik eigenlijk soms uren te kort kom in 1 dag. Haha.
Ik vind het leuk dat zoveel mensen mijn blog lezen!

Tot snel, dan kom ik weer naar het koude kikkerlandje! xxx