Laatste week

Hallo hallo allemaal!

Daar ben ik weer en nu alweer voor de laatste keer! De weken zijn voorbij gevlogen. Vannacht vlieg ik alweer terug naar Nederland en kom zondagavond aan. Lange reis voor de boeg, maar zal veel avonturen die ik hier mee heb gemaakt aan de binnenkant van mijn ogen nog eens afspelen! Haha.

Als ik soms aan het typen ben of achteraf terug lees kan ik me haast niet voorstellen dat ik dat allemaal in die, eigenlijk toch wel, korte periode heb meegemaakt.

Afgelopen week dus ook mijn laatste week in het ziekenhuis geweest. Ik moet zeggen dat ik er nu wel een beetje aan gewend was om o.a. te werken in een ziekenhuis waar sommige dingen frustrerend zijn voor mij als westerling, waar ze enorm hun best doen om met minder middelen goede zorg te leveren, waar het allemaal minder hygiënisch is, de hectiek, maar ook wel weer het Afrikaanse gemak/tijd en waarbij iedereen tijdens het werk ook bezig is met totaal andere dingen (telefoneren, borstvoeding geven, krant lezen enz). Waar ik in het begin dan nog wel een beetje bang voor was dat ik misschien niet veel kon doen en mogelijk ook niet zoveel met betrekking verloskunde, is achteraf een zorg geweest van niks. Want ik heb uiteindelijk juist veel kunnen doen, zien en meemaken en soms ook juist té veel waardoor ik mijn grenzen moest aangeven.
Daar waar ik in het begin heel veel initiatief moest tonen, veel moest vragen en contact moest leggen, is uiteindelijk ook het tegenover gestelde geworden. Juist vroegen ze nu vaak of ik kwam helpen en moest ik keuzes maken waar ik die dag naartoe ging. Ook heb ik heel veel leuke en lieve mensen leren kennen. Het was nu dan ook wel heel erg jammer om afscheid te moeten nemen.

Wat deze week leuk was, is dat ik een aantal vrouwen die ik in mijn eerste week van mijn vrijwilligerswerk heb gezien tijdens de bevalling, nu terug zag voor 6 weken nacontrole en immunisatie voor de baby. Wel leuk om dan te zien hoe het met ze gaat. Dan merk je wel weer dat 6weken toch wel een tijdje is omdat je mensen gaat terugzien.

Ondanks dat ik, zoals ik al beschreef nu wel een beetje gewend was, blijf ik met toch echt over dingen verbazen. Zo was er afgelopen week o.a. een kindje van 3 jaar waarvan ze dachten dat hij een te kort tongriempje had. Een verpleegkundige kon dat wel even verhelpen. Ze pakte een doos met allemaal verschillende scharen uit de opbergkast, deed handschoenen aan, kind werd vastgehouden en ze knipte zo, dus zonder verdoving of sterilisatie van de schaar!, het tongriempje door. Het mannetje kreeg ik berg watten in zijn mond en daarmee was het klaar. Ik stond weer even heel raar te kijken. Verder was er ook een baby waarbij er nog een klein puntje navelstreng zat. Wij stippen dan normaal aan met zilvernitraat. Nu snap ik dat ze dat hier niet hebben, maar de verpleegkundige deed er wat jodium op, pakte een klem (dit keer gelukkig wel eerst in de jodium gezet als vorm van sterilisatie), ging zitten pulken totdat het ging bloeden, deed er een gaasje op en hiermee was ook dit onderzoek en dus probleem opgelost. Uhm…..dus. Ik geef dan ook aan dat het op die manier volgens mij niet helemaal de bedoeling kan zijn of dat het niet anders kan, maar dit is gewoon hun manier.

Met een bevalling afgelopen week bleek ook dat ze dingen toch op een andere manier doen, dat wist ik natuurlijk al, maar blijft gewoon frustrerend. Zo was er een moeder aan het bevallen waarvan ik vond dat ze een grote buik had en ze had al eerder een keer een keizersnede gehad. Niet 2 hele goede uitgangswaarde voor een goede bevalling. Uiteindelijk begonnen we met persen (ik deed dit keer de bevalling niet, maar assisteerde want er was ook niet iemand anders bezig die elk moment kon bevallen). Die mw perste niet fantastisch, maar het vorderde. De verloskundige was al helemaal gepikeerd omdat ze vond dat die vrouw het niet goed deed, was aan het schreeuwen dat als ze zo door ging ze de bevalling niet ging doen! Uiteindelijk werd het hoofdje dus geboren, maar de schouders volgde niet……schouderdystocie (de schouders zaten vast)! De verloskundige werd kwaad en wilde weglopen, omdat ze boos was op die vrouw! WHAT?? Toen ik zei dat de schouders vast zaten en we handelingen moesten doen, leek het dat ze niet precies wist waar ik het over had. Ohh man als je dan daar staat word je zelf echt boos op de verloskundige! Uiteindelijk is het kindje geboren en na veel stimuleren een goede start. Oh man, wat was ik boos! Daarna hadden ze het kindje gewogen en bleek 3,8kg te zijn. Nou…ik dacht echt wel 4,5 kilo. Was een flinke baby! Mja de weegschaal is hier dan ook totaal niet nauwkeurig! Ben heel bij dat het met de baby goed gaat, maar pff stond wel ff te zweten! Ik heb dit wel nabesproken, hoop dat ze er iets van geleerd heeft, maar het kan natuurlijk eigenlijk echt niet!

Afgelopen vrijdag was dan alweer mijn laatste dag. Wel jammer om weg te gaan, maar heb veel meegemaakt en heb nu ook weer zin om naar huis te gaan. Weer fijn en zin in om thuis aan de slag te gaan met werken en natuurlijk om weer gezellig met iedereen te kletsten! Als bedankje en afsluiting heb ik allemaal verschillende koeken uitgedeeld aan al het personeel in het ziekenhuis. Ondertussen kende ik nu iedereen wel een beetje, maar als je echt iedereen langs gaat zie je pas hoeveel mensen er eigenlijk werken! Dus de koeken waren snel op, maar vielen zeker in de smaak. Afscheid genomen van alle lieve en leuke collega`s. Vooral mijn Afrikaanse mama vond het moeilijk om gedag te zeggen. Zij is de oudste van het stel daar en echt heel lief. Ik heb veel met haar gewerkt.
Toch gek als je dan langzaam met de boda boda over het zandpad van het project wegrijd….dat was het dan! Ik heb er wel echt veel nieuwe ervaringen opgedaan!
Verder stuur ik straks vanuit Nederland nog een grote hoeveelheid navelklemmen naar het ziekenhuis. Dit is toch wel echt iets dat ze daar kunnen gebruiken en ook willen gebruiken. Want dat is vaak nog een beetje de vraag. Want dingen die wij praktisch vinden of fijn mee te werken, hoeft voor hun natuurlijk niet te gelden.

Ook deze week hebben we natuurlijk, na al het werken, nog leuke dingen ondernomen! Zo zijn we afgelopen week gaan mountainbiken op een eilandje in Lake Victoria. Met een vissersbootje zijn we naar het eiland gebracht. Het begon meteen met een klimmende heuvel…pff ik denk dat ik mijn conditie weer in Nederland moet gaan zoeken, want hier in Oeganda ben ik het in ieder geval kwijt geraakt. Ik vond het echt best zwaar. Het was wel gaaf om te doen en ook fijn om lekker actief bezig te zijn, maar de zonnebrand die ik om mijn lijf had gesmeerd ging er niet zo snel weer af met zweten. Haha. Het was een tocht van 28 km, maar na 1 km dachten we al: WAAR ZIJN WE AAN BEGONNEN! Het was 30 graden, slechte zand paden en veel klimmen, maar het was er prachtig. Weer door allemaal dorpjes en alle kinderen Muzungu roepen, stukje door de jungle. Je komt weer van alles tegen, zo ook de rijdende blokker. Het is echt wonderbaarlijk wat mensen allemaal op 1 fiets kunnen meenemen. Het is een winkeltje op de fiets met plastic bakken, speelgoed, keukenspullen, potjes en noem maar op! Haha, fantastisch toch! Op het einde van de tocht waren we helemaal vies van al het oranje stof en het zweet. Maar op de terugweg begon het te regenen en was het nog best een spannend tochtje terug naar het vaste land.

Vandaag op mijn laatste dag zijn we nog gaan zipline in de jungle. Ik moet natuurlijk alle tijd benutten die ik in Oeganda heb! We hebben wel iets toeristisch gedaan, maar zijn er als echte Afrikanen naartoe gegaan. Met de boda boda en de matatu (alles met openbaar vervoer) haha. Was weer een avontuur opzich. Het zipline was ook echt super leuk. Eerst 18 meter de boom omhoog klimmen en dan gaan met die banaan. We gingen steeds hoger…nou de eerste moet ik heel eerlijk zeggen heb ik wel gegild! Haha vond het vet spannend, maar was tof om te doen! Echt super leuk gehad met de meiden in Oeganda!

Net nog heerlijk met Anne en Lieke gaan uiteten en nu zit het er dan écht op!
Ik zit nu letterlijk te wachten totdat de taxi mij komt halen om me naar het vliegveld te brengen!

Ps. Mijn Afrikaanse jurk is ook klaar!

Wat was het weer een ervaring en wat heb ik ervan genoten. Afrika/Oeganda is TOP!

Ik heb heel veel zin om iedereen weer te zien….en dat gaat nu snel gebeuren!

Leuk dat jullie mij zo gevolgd hebben!!

Xxxx Tot snel

Allerlei en quadbike-safari

Chi kati (hallo)!

Daar ben ik weer! Dit keer alles in etappes op mijn blog, want het internet werkte niet echt mee. That is Africa!
Wat gaat de tijd toch snel! Jeetje mina nog maar 1 week te gaan en dan kom ik alweer terug. Ik moet zeggen dat ik Oeganda helemaal top vind! Heb het echt naar mijn zin hier, blijf me over dingen verbazen en moet vaak nog steeds in mezelf (en soms ook hardop) lachen wat ik allemaal zie en wat er gebeurd. Als je op de boda boda zit zie je echt van alles voorbij komen. Ik had verwacht na 5 weken toch een hoop gezien te hebben, maar elke dag zie ik weer iets nieuws. Een man met een geit op zijn nek, een levende kip in een handtas, 20 kippen aan elkaar gebonden (levend!) achter op de boda boda gebonden, een vis van meer dan 1 meter achterop de boda boda geboden, 4 mensen op 1 boda, een bed achterop een fiets, het chaos in het verkeer (want onvoorstelbaar vaak toch uiteindelijk loopt, na 2uur file haha), de drukte en blijf zo maar door gaan. Écht je kunt het niet bedenken of je ziet het hier. Maar dat vind ik echt geweldig! Haha. Daarnaast heb je nog de Afrikaanse ongemakken, zoals dat de elektriciteit regelmatig uitvalt, toiletten zonder waterdruk en je kleding met de hand wassen. Het kleding wassen heb ik niet helemaal onder de knie. Alles wat wit was, krijg ik niet meer goed schoon en blijft een beetje oranje van het zand hier (echt heel stoffig hier, vooral nu in het droogseizoen). Maar mijn kleertjes ruiken wel altijd weer fris na het wassen! Haha dan ben ik al blij!

Afgelopen week ben ik met collega`s Down town geweest. Dat is hét gebied voor de lokale Afrikanen. Het is er het drukte van jewelste. Niet normaal. We gingen daar naartoe omdat ik het graag wilde zien en als blanke alleen is het beter om daar niet te komen. Het doel was om slippers te scoren, een jurk en Afrikaanse stof om een jurk te laten maken. Voordat we gingen lopen, checkte ze eerst mijn tas of die wel goed dicht zat en moest ik mijn rug goed bedekken, want anders zou ik teveel opvallen als Muzungu (een blanke)! Haha en ik dacht nog, aan mijn armen, voeten en hoofd niet? Maar goed.. we gingen op pad. We waren met zijn 4<sup>e</sup> en ze waren allemaal heel beschermd over mij, bang dat ik geschept zou worden door een auto/boda of verdwaald zou raken. Het was echt een chaos en gekkenhuis, bijna niet te beschrijven. Overal mensen, matatu`s (taxi busjes)….gewoon druk druk druk. Je moest overal tussendoor zigzaggen. Je loopt telkens een soort winkel in die dan weer overgaat in een andere winkel, trappen naar boven, trappen naar beneden, gangetjes en soort tunneltjes en steegjes. Overal verschillende winkels/kleine shops. Mensen die veel spullen dragen en ook grote dozen op hun hoofd. Ze lopen gewoon door in die steegjes en als je niet bukt loopt hij gewoon tegen je aan. Verder loslopende kippen enz. Sommige mensen die je aan willen raken, je arm pakken of je haren willen voelen. Ze roepen vaak muzungu (blanke). Dit gebeurd natuurlijk wel eens vaker (vooral kinderen), maar hier toch wel meer. We zijn uiteindelijk geslaagd in alles wat we wilde halen. De stof voor de jurken om te laten maken hebben zij met zijn 3^e uitgekozen. Als ik telkens met een stof kwam aanzetten, vonden ze dat niet mooi, ze waren erg kieskeurig, haha. Ze vonden het helemaal leuk om te doen en waren helemaal tevreden met de stof en de kleuren die ze hadden uitgekozen. Haha, mijn eerste keuze zou het niet zijn, maar ben benieuwd! Ik laat me verrassen.
Ik ben terug gegaan met de matatu (taxi, die voor 12 personen is bedoeld, maar waar er zo 20 in kunnen zitten) i.p.v. de boda boda. Er is daar een taxi-plaats waar het zo druk is met de witte busjes, dat je over de daken kunt lopen!
Het was echt een hele gave ervaring!
De maten zijn ondertussen opgemeten door de kledingmaakster. Er was genoeg stof voor 2 jurken. Ben heel benieuwd naar het resultaat!

Op het project is ook weer een hoop gebeurd. Er gebeuren zoveel dingen dat ik moeilijk alles kan vertellen, dan krijg ik echt een verhaal van 5 kantjes, haha. Het blijft nog steeds een punt dat ik vaak/regelmatig een ander aantal cm ontsluiting heb met het inwendig onderzoek bij een zwangere vrouw die aan het bevallen is dan de arts of verpleegkundige die daar werken. Dat is zo frustrerend! Want het hele beleid/plan wat voor de vrouw is uitgestippeld klopt dan niet meer! Zo kan je een eerste stuk van de bevalling gewoon niet goed begeleiden. Zit er vordering in of niet? Wachten we nog af of moeten er nu toch actie worden ondernomen? Als ik ze probeer uit te leggen wat ik voel en hoe ik voel is dat voor hun moeilijk te begrijpen. Ze geloven mij wel en varen dan ook op mijn bevindingen, maar ik werk daar niet heel de dag, dus als iemand anders weer komt kan het totaal weer anders lopen. De arts zegt ook als ik aangeef dat ik iets anders heb, ja ja ongeveer…wat jij voelt klopt ongeveer wat ik voel en komt wel goed! NEE! Jij hebt 8 cm ontsluiting en ik 5cm ontsluiting! Dat is nogal een groot verschil! Ik probeer nu vaak als ik de ontsluiting voel, dat ik eerst voel en zij na mij voelen en dat ik eerst vraag wat zij vinden en dan aangeven waarom en dan wat ik had en dat we dat bespreken. Maar het is vaak ook lastig, omdat daar vaak geen tijd voor is. Er is te weinig personeel, dus het is vaak al chaotisch/druk/geen tijd!
Doordat het chaotisch is en druk worden er vaak ook dingen over het hoofd gezien of dingen later uitgevoerd dan nodig. Zo hadden we laatst een vrouw die al 2 dagen bij ons was, volgens hun aan het bevallen, en op dag 3 kwamen ze er achter dat mevrouw al 45 weken! Zwanger was (bij ons in NL mag je maximaal tot 42 weken afwachten). Niemand had dat eerder gezien!
Afgelopen week was er ook iemand met een overleden kindje in haar buik. Mw had bloedverlies en ze konden het hartje niet horen. Ze was 24 weken zwanger. Op basis daarvan hadden ze geconcludeerd dat het kindje was overleden. Ik dacht moet er geen echo worden gemaakt ter bevestiging? Ik weet het heel westers gedacht! Maar ze horen met de houten toeter wel vaker geen of niet duidelijk het hartje (vanaf 30 wk met de houten toeter goed te horen). Maar nee dat was te duur en niet nodig….oke, dus! Ze zijn hier totaal niet medelevend. De mevrouw heeft heel de dag alleen gelegen in haar eigen bloed en veel pijn. Ze sprak geen Engels, dus ik kon niet met haar communiceren. Later op de dag vroeg ze aan mij en wees ze op haar buik: baby, buik, dood? Ik kon wel janken, vond dat zo erg….die vrouw wist zelf dus nog niet eens wat er allemaal gebeurde en dat haar kindje dus al was overleden en ze nu ging bevallen. Dat was gewoon niet duidelijk tegen haar verteld.
Wat dan wel leuk was, is dat ik nu vaker vrouwen tegen kom, die aan het bevallen zijn, die ik al eerder heb gezien bij antanatal. Die vrouwen herkennen mij dan ook, dus dat maakt dingen al gemakkelijker.
Ik heb bij het project wel aangegeven waar mijn grenzen liggen en dat ik heel graag wil helpen, maar dat ik bepaalde dingen niet doe en ook geen eindverantwoordelijkheid wil. Dit is soms wel lastig, want omdat het vaak erg druk is (niet alleen bij zwangere dames, maar ook andere patiënten), willen ze vaak dingen op mij afschuiven, omdat ze nu dus merken dat ik weet wat ik doe. Maar ik blijf alles terugkoppelen en wil het samen met de verpleegkundige/verloskundige doen. Zijn doen toch dingen op een andere manier en het moet verantwoord blijven vind ik.

Verder ben ik afgelopen week ook nog op een ander medisch project geweest. Daar staat namelijk, al 1,5 jaar, een echo-apparaat die niet wordt gebruikt. Dat komt omdat ze niet weten hoe het werkt en de gynaecoloog die daar werkzaam is wil het de andere artsen en verpleegkundige niet leren, omdat hij dan zijn werk als echoscopist kwijt raakt.
Het is een redelijk oud apparaat, maar het viel me niet tegen. Ik had me helemaal voorbereid met plaatjes en informatie/uitleg op mijn laptopje, zodat ik ze zo een beetje les kon geven en kon uitleggen.
Dat het apparaat bijna niet wordt gebruikt was wel duidelijk. Bij het openen van de kamer, zat er onder een doek een rat!! Ahhhh….
In het begin moest ik eerst een beetje uitvogelen hoe het apparaat werkte, maar ging vrij snel goed. Het was echt super leuk om te doen, want de artsen wilde het graag leren! Dan is het ook echt dankbaar werk als ze iets willen leren. Dus daar ga ik volgende week nog een keer terug.

Mijn huisgenootje Lieke zit op een project met straatkinderen. Ik was ook erg benieuwd naar haar project. Ze heeft altijd veel verhalen als ze thuis komt doordeweeks. Ik ben een dag meegegaan naar haar project. Het is een ‘huis’ waar straatjongeren naartoe kunnen komen en krijgen ze daar een ontbijt, lunch, kunnen spelen met andere en er wordt les gegeven. Ze kunnen vanaf 8 tot 14:00u komen. Voordat ze iets mogen doen moeten ze zichzelf eerst wassen en hun kleren. Eens in de zoveel tijd gaan ze op outreach en vertellen ze in de sloppenwijken wat het project inhoudt en proberen kinderen aan te sporen om te komen. In het begin schrok ik wel. Het is een gebouw waar serieus 2 tafels en 5 houten bankjes instaan. De rest is alles leeg. Bij de grotere jongens zag ik niet direct dat ze op straat leven, maar toen later de kleintje binnen kwamen zag je het meteen. Geen schoenen, kapotte kleren, veel te groot vaak. Regelmatig hebben ze ook verwondingen. Ze stinken echt heel erg. Je mag het zo eigenlijk niet zeggen, maar als je in een kamer zit en er zitten verschillende jongens bij elkaar, dan ruik je echt het opgedroogd zweet en vieze kleren. Sommige jongens komen niet elke dag en sommige weigeren ook om zich te wassen. Maar het zijn natuurlijk wel echt kinderen van de straat die gewoon helemaal niks hebben. Ze zijn stuk voor stuk wel allemaal leuk. Je merkt wel dat ze sociaal wel anders zijn dan dat wij gewend zijn. Ze zijn hard, ruw en heel direct. Vaker ook lastiger om contact te maken. Ik kon me soms gewoon echt niet voorstellen dat deze kinderen dus echt op straat leven. Dat ze op straat leven komt vaak door huiselijk geweld bij hun familie. We hebben vooral met ze gespeeld, wat ze super leuk vonden. School stelt helaas niet veel voor. Het is maar 1u per dag en alleen voor de kinderen die Engels spreken. Het is vooral de leraar herhalen. Maargoed, het is in ieder geval iets.
Ik vond het toch best heftig om te zien. Dat daar gewoon jongens zitten van nog geen 11 jaar oud en die gewoon al alles zelf moeten regelen en zichzelf moeten redden! Helaas zijn er heel veel straatkinderen in Oeganda.

Naast het werken op het project heb ik ook nog ‘touristen- activiteiten’ gedaan. Ik heb een quadbike-safari gedaan in Jinja (2^e grootste stad van Oeganda, daar is de oorsprong van de Nijl). Het was echt super gaaf! Met de quad ging je door de dorpen rijden, alleen maar zandpaden. Het was een grote stoffige bedoeling. Ik had een overal aan, regenlaarzen en een helm, maar ik was helemaal oranje! Echt ik was zo smerig geworden! Haha. Het was heel gaaf om zo de dorpen te zien. Het zijn echt kleine huisjes/hutjes, vooral van takken en gedroogd klei gemaakt. Je ziet er echt van alles. Ik had het liefs zo`n camera op mijn helm, ik had zoveel indrukken dat ik het soms echt niet kon verwerken. Haha. Als ik links keek, had ik rechts weer iets gemist. Allemaal kinderen die aan komen rennen, beginnen te zwaaien, achter ons aan te rennen, muzungu te roepen. De kinderen hadden vaak kapotte kleding aan en vaak alleen een bovenstuk. Mensen met geiten of een varken aan een touw als huisdier, kinderen die schommelen op een zelfgemaakt schommel en vrouwen die op waterplekken de was aan het doen zijn. Het was echt top, heel leuk om het zo eens te zien waar je met de auto niet komt! Lekker scheuren en veel van Oeganda zien!

Het was echt een hele variërende week geweest, waarin ik echt super veel heb gedaan! Ik heb nog maar 1 week te gaan en dan komt ik alweer terug! Er staat nog zoveel op de planning, dat ik eigenlijk soms uren te kort kom in 1 dag. Haha.
Ik vind het leuk dat zoveel mensen mijn blog lezen!

Tot snel, dan kom ik weer naar het koude kikkerlandje! xxx

Internet probleempjes

Haha helaas even wat problemen met het internet, de andere foto`s en het verhaal komen later nog!

Op de helft

Hallo allemaal!

Wat gaat het toch snel!, ben nu al over de helft!
Heb het nog steeds erg naar mijn zin, maak veel mee, het is gezellig en het land is fantastisch. Voor mijn gevoel gaat het nu echt rap.

Ik heb me ondertussen in het weekend ook weer als een toerist gedragen en ben samen, met mijn nieuwe huisgenoot Anne, op pad geweest voor souvenirs. Oh allemaal zoveel leuke spulletjes, maar helaas heb ik maar 1 backpack bij me en gaat het nog een hele uitdaging worden om alles mee terug te nemen naar Nederland.
Verder heerlijk bij een overdreven luxe zwembad geweest en genoten van het lekkere weer (toen het bij jullie sneeuwde ;) haha). We hebben een Afrikaans biertje genuttigd en schandalig een pizza besteld. Helaas was de pizza wel koud en helemaal door elkaar geschud toen we hem kregen, maar dat had geen invloed op de heerlijke smaak. Ik was wel even toe aan een lekkere maaltijd. Toch is op zich de Oegandese keuken best oké. De chapatti is mijn favoriet (een soort pannenkoek), daar kan ik me helemaal klem aan eten! Maar zo vertel ik ook nog steeds tegen iedereen dat ik vegetariër ben, want als ik alleen al naar het vlees kijk krijg ik spontaan diarree. Dus ik maak een selectieve keuze in het eten, haha.
Het is hier droogseizoen en sinds ik hier ben heeft het ook pas 1 keer 10 minuten geregend. Helaas ben ik nog niet echt bruin, ik zie in het ziekenhuis weinig zonlicht. Dus daar moeten we nog een beetje verandering in brengen ;). Maar het is wel echt warm.

Ik heb ondertussen ook weer erg veel meegemaakt op mijn project.
Iedereen kent me nu eigenlijk wel en ze worden steeds losser en aardiger. Er waren al veel aardige en lieve mensen, maar andere beginnen nu ook meer losser te komen. Ze vragen om mijn mening, ik mag dingen alleen doen, zijn oprecht geïnteresseerd in mijn visie en beleid. Ik voel me meer gewaardeerd en misschien ook wel meer op waarde geschat. Dus dat is wel fijn en leuk. Het blijft wel nog steeds zo dat ik niet echt het gevoel heb dat ze dingen willen ‘leren/ aannemen’ van mij. Snap ik ook wel. Op zich hebben ze het ook goed op orde. Maar soms is dat wel frustrerend om het soms makkelijker en beter kan.

Afgelopen week weer veel bezig geweest met verloskunde. Weer vele verschillende bevallingen begeleidt. Ik probeer de mensen een beetje te begeleiden in de fase tijdens de ontsluiting/weeën activiteit. Dat is hier totaal niet aan de orde. Mensen worden beoordeeld als dat nodig is en gaan andere dingen doen. Als mensen persdrang krijgen, met andere woorden als ze geluid beginnen te maken, komen ze weer kijken. Zetten de spullen klaar en pakken een kind aan. Wat betreft de spullen is het hier ook een beetje anders. Mijn instrumenten set bestaat uit 4 of soms 3 klemmen (kochers). Toen ik vroeg waar de schaar was als ik eventueel de navelstreng moest doorknippen of een knip (epi) moest zetten bij de moeder om de bevalling te bespoedigen, gaf ze aan dat ze die niet hadden. Ze gebruiken hiervoor een soort van klein mesje (wel steriel gelukkig). Ik dacht alleen maar, ik hoop dat ik dat niet nodig heb!! Ze hebben ook geen vliezenbreker. Ze gebruiken hiervoor een naald om door te prikken. Ook dat vind ik geen succes en probeer het maar met een van de klemmen die ik heb om de vliezen te breken. Het is gewoon allemaal een beetje behelpen, maar op zich te doen. Wel goed dat ze hier standaard medicatie geven voor bloedverlies te remmen en vrouwen krijgen verdoving bij het hechten. Ik vind dat echt top! Verder gebruiken ze hier, zoals ik al eerder had geschreven, een touwtje of de achterkant van de handschoen om de navelstreng af te binden. Ik ben nu de navelklemmen die ik mee had genomen aan het uitdelen. Ze zijn daar allemaal heel erg blij mee! De verpleging weet alleen niet hoe het werkt. Dus ik zeg telkens, doe ik de navelklem wel als jij dan het mesje gebruikt als dat nodig is haha. Ik heb gevraagd of er bij mij als assistentie een verpleegkundige of verloskundige bij kan zijn, want ga dat echt niet alleen doen. Meer voor de verantwoordelijkheid. Als ik dat niet had gedaan, hadden ze me het liefst alleen gelaten.
Verder gebruiken ze grote stukken watten dat functioneert als maandverband. Heerlijk spul om mee te werken…not….blijft overal aan plakken en vooral aan je handschoenen. De moeder liggen dus op een plastic zeiltje. Al het bloed en vruchtwater wordt eerst met watten allemaal op gedempt, als vorm van schoonmaken.
Als ik een bevalling doe, sta ik er altijd bepakt bij…dubbele handschoenen, spatbril en een short. Haha dan moeten ze altijd lachen.
De geboorte is helaas niet zo een mooie/bijzondere gebeurtenis als bij ons. De baby wordt meteen gepakt, afgedroogd, gewogen, meegenomen naar de andere kamer en krijgt kleren aan. De moeder moet ook meteen nadat de moederkoek eruit is, worden schoongemaakt, andere kleren aan en naar een ander bed. Daar ziet ze dan voor het eerst haar kindje.
De moeder en de baby krijgen na de bevalling veel medicatie. Daar schrok ik eerst wel van, maar wel goed dat ze dat hier doen en ook kunnen doen. Ze doen dit ter preventie van een infectie. Omdat moeders vaak niet erg schoon zijn en dus minder hygiëne hebben, hebben ze meer kans op het ontwikkelen van een infectie, ook de baby. Dus krijgen ze standaard medicatie zoals o.a. antibiotica en de baby zalf voor in de ogen. Dus goed geregeld.

Wat me verder opvalt is dat ze erg weinig naar het hartje van de baby luisteren en de conditie van het kindje in de gaten houden. Ik vind het overigens nog best lastig luisteren soms met die houten toeter. Met name als ze een keizersnede krijgen luisteren ze echt weinig. Soms beslissen ze om een keizersnede te doen en dan hebben ze daarvoor al misschien 3u lang niet geluisterd, gaat er weer tijd overheen voordat alles geregeld is voor de keizersnede, en voordat het kindje is geboren kan het goed zijn dat ze misschien al wel 5u lang niet geluisterd hebben. Ze luisteren niet voordat ze de keizersnede gaan doen.
Ik vind dat ze best snel en vaak een keizersnede doen. Wel goed dat het in dit ziekenhuis kan, maar voor me gevoel moet je er ook niet te makkelijk naar grijpen.
Er was laatst wel een heftige casus. Er was een vrouw die aan het persen was en het hoofd kwam vast te zitten (ik was niet de begeleider, maar was aanwezig), haar bekken bleek achteraf te smal te zijn. Ze moest een keizersnede krijgen, maar het OK was niet schoongemaakt en de spullen/instrumenten ook niet! Ze kon daar dus niet geopereerd worden. Ze moest op dat moment nog overgeplaatst worden naar een ander ziekenhuis. Niemand weet of dat kindje het heeft overleefd! Dat is toch bizar! Kan toch niet…Gelukkig vonden ze dat zelf ook, mja ondertussen was het wel gebeurd.

Verder ben ik weer op out-reach geweest en me weer bezig gehouden met mannenbesnijdenis. Ik wordt er nog goed in ook! Haha. Het blijft wel echt zielig. Ze slaan kinderen en schreeuwen tegen ze dat ze stil moeten zijn. Het slaat soms echt nergens op. Dit keer waren we op een plek in een dorp. Mensen zaten buiten te wachten in het gras en kinderen waren aan het spelen met een flesje en een stok en een band die ze met stokjes vooruit rolde (ik vind dat altijd zo typisch iets Afrikaans ;)).

Ik heb ook meegelopen op de HIV-clinic. Dit wordt vanuit de overheid betaald. Mensen kunnen hier komen om zich te laten testen en blijven hier op controle komen om te kijken hoe het met ze gaat. Ze krijgen voorlichting en gratis medicatie. Het is wel goed opgezet. Toch is het wel heftig om te zien en confronterend dat zo veel mensen HIV positief zijn. De grootste oorzaak van verspreiding is, dat mannen meerdere vrouwen hebben. Dat is normaal hier, vrouwen weten dat ook. Maar hierdoor brengen ze het dus vaak op elkaar over. Onder mannen is het vaak ook nog een beetje en taboe. Volgens de verpleegkundige is er ook nog geen stabiele lijn in het afnemen van HIV positieve mensen. Dit dus ook door relaties met meerdere vrouwen.
Wat heftig was, is dat er een meisje van 7 jaar kwam om te testen. Zij was verkracht!! Zij en haar verkrachten moesten zich laten testen. Heel bizar verhaal, want dat meisje kwam samen met haar verkrachter en de politie. Dat kan toch echt niet!! Ik was zo boos. Gelukkig was het meisje negatief! De jongen moet de cel in voor 7 jaar.
Wat ik ook nog steeds raar vind is dat vrouwen die HIV positief zijn wel borstvoeding moeten geven (via borstvoeding kan je HIV ook overdragen). De baby krijgt dan medicatie om HIV besmetting te voorkomen en krijgt controles. Dit doen ze omdat vaak toch gewoon borstvoeding geven als het kindje begint te huilen. Maar ondanks de medicatie is er toch een kans dat de baby HIV krijgt.
Het was wel heel interessant en indrukwekkend om te zien.

Daarnaast heb ik ook meegeholpen op de ziekenzaal. Mee visites gelopen met de arts. Echt heel variërend:, salmonella, bloedarmoede, verschillende casus met zwangere, malaria, uitdroging, darmwormen, veel mensen met koorts enz. Wel heel interessant. De arts gaf ook veel uitleg. Daarnaast medicatie gegeven en alles noteren. Het gebeurd allemaal wel een beetje ongestructureerd, alles door elkaar, alles op zijn gemak. Maar goed, als zij weten waar ze mee bezig zijn, voer ik het wel uit.
Wat wel echt heftig was is dat er een kindje was binnen gekomen dat rabiës (hondsdolheid) had. Hij was gebeten door een hond al een tijdje geleden. Zijn moeder wist niet dat het een hondenbeet was, pas toen hij raar gedrag ging vertonen hebben ze iets gedaan. Ze waren eerst naar een staatziekenhuis geweest, maar daar werden ze niet geholpen dus kwamen ze bij ons terecht. Het was zo erg dat het jongentje dus al hondsdolheid had en andere mensen wilde bijten! Echt ik was helemaal onder de indruk. Wist wel dat het voorkwam, maar toch eigenlijk ook wel weer niet zo. Echt heel erg! Er was gewoon niks meer aan te doen…..Ik was echt heel erg geschrokken. Maar helaas wel de realiteit. Dit is toch ook nog een probleem hier in Afrika. Veel mensen hebben een hond als soort van huisdier en zijn daar ook erg gehecht aan.

Nou zoals jullie lezen heb ik weer een hoop meegemaakt!

Naast dat ik veel bijzondere en indrukwekkende dingen meemaak en ook soms heftig, kan ik als ik thuis kom wel met mijn huisgenootjes kletsen. We delen dan al onze ervaringen van de dag. Het is gezellig samen, lekker koken, eten bij kaarslicht (niet altijd elektriciteit), filmpje kijken en tetteren. Het is een gezellig meidenhuis ;).

Ik laat de laatste 2 weken nog op me afkomen en kijken wat er allemaal nog gaat gebeuren. Ik kom in ieder geval met veel nieuwe ervaringen naar huis!

Leuk dat jullie mijn blog lezen en een reactie plaatsen, is leuk om te lezen!!

Tot snel, xxx

Project week 1-2 en Murchison Falls

Daar ben ik weer! De eerste2 weken zitten er alweer op. Het gaat toch wel snel! Weer veel meegemaakt op het project en afgelopen weekend een uitstapje gemaakt naar de Murchison Falls.

Helaas afgelopen week ook ziek geworden. Mijn maag was het toch niet helemaal eens met al het Afrikaanse eten. Maar gelukkig ben ik weer helemaal beter!
Het weer is hier verder nog fantastisch!! Sorry haha. Daar heb ik totaal geen problemen mee.

Het project
Afgelopen week ben ik meer bezig geweest met verloskunde. Er gebeuren op een dag zoveel dingen dat ik het niet allemaal kan vertellen! Sommige dingen zijn onvoorstelbaar, on-efficiënt, onduidelijk, zielig, onbegrijpelijk en vaak ook frustrerend. Maar ook initiatiefrijk. Ik ben al veel ervaringen rijker. Alles maakt deel uit van het grote avontuur.
Ik heb meegeholpen bij het spreekuur voor zwangere, immunisatie bij kinderen en 6 weken nacontrole na de bevalling. Daarnaast mijn eerste bevallingen begeleidt en sectio`s bijgewoond en geassisteerd!
Ik werk dus in een soort van privé ziekenhuis. Je hebt in Oeganda verschillende staat-ziekenhuizen en privé ziekenhuizen. De staat-ziekenhuizen zijn gratis/hele lage kosten en in privé-ziekenhuizen moet je voor elke behandeling betalen en is duurder, maar wel ‘betere’ zorg. Het ziekenhuis waar ik in werk is een kleinschalig privé-ziekenhuis, maar meer voor de lagere sociale/arme lagen van Oeganda. Het is het dichtstbijzijnde ziekenhuis in de regio (regio die bestaat uit 3 arme wijken). Als mensen het niet bij ons kunnen betalen, worden ze alsnog naar een staat-ziekenhuis gebracht. Een bevalling met/zonder hechtingen kost ongeveer 15 euro. Daarin zit de zorg tijdens de bevalling en medicatie inbegrepen. Je moet zelf een mama-kit aanschaffen en meenemen met o.a. steriele handschoenen, watten, dekentje en zeep. Daarnaast moet je dus zelf zorgen voor hulp. Een keizersnede kost ongeveer 250 euro, daarin ze de keizersnede en de medicatie inbegrepen. Voor heel veel mensen is dit erg veel geld. Ze moeten voordat de keizersnede gaat plaatsvinden tekenen. Als ze het niet kunnen betalen en er is geen spoed moeten ze alsnog naar een staat-ziekenhuis. Soms komen mensen dus letterlijk voor een keuze te staan, leven of dood. Als ze niet de keizersnede kiezen, omdat ze het dus niet kunnen betalen kan het kindje misschien overlijden. Het gebeurd dus ook wel eens, volgens de verpleging, dat mensen minden in de nacht het ziekenhuis stiekem verlaten na een keizersnede omdat ze het gewoon niet kunnen betalen.

Verder vindt ik wel dat het ziekenhuis, het voor mijn gevoel voor Afrikaanse begrippen, redelijk op orde heeft en over medicatie, kennis, vakmensen en materialen beschikken. Maar het is een ontwikkelingsland. Ze krijgen, zoals ik al had beschreven, veel sponsering vanuit Amerika. Ze moeten veel, heeeel veeeeel, administratie bijhouden! Alles moet genoteerd worden, nogmaals in een andere boek worden opgeschreven, op een andere papiertje. Boekjes daar, velletjes papier hier. Wordt echt helemaal gek van al dat papier werk, snap er geen snars van en voor mijn gevoel vullen zij soms ook maar wat in. Maar dat moet voor de overheid en voor de sponsering om te verantwoorden. Op zich goed natuurlijk, maar echt heel onoverzichtelijk, vaak niet nuttig en totaal niet efficiënt.

Het ‘spreekuur’ voor zwangere is op maandag en donderdag. Ze kunnen dan de hele dag binnenlopen. Ze proberen te promoten dat zwangere, zodra ze weten dat ze zwanger zijn, naar het ziekenhuis te laten komen voor controles. Maar vaak komen vrouwen pas later in de zwangerschap i.v.m. dat ze dus voor elke controle moeten betalen. Dus hoe eerder ze komen, hoe duurder. Ze komen soms pas bij 38 weken. Als ze een echo willen, moeten ze dat zelf betalen. Er wordt dus niet specifiek een echo gemaakt om de gezondheid van het kindje te onderzoeken. Het apparaat is echt een gouwe ouwe. Haha ik vind het heel knap dat ze er iets op kunnen zien. Soms staat er op een plaatje ‘hoofd’, maar had voor mij ook net zo goed een been kunnen zijn. Haha. Maar het is goed dat ze over een apparaat beschikken.
De uitgerekende datum berekenen ze dus op de EDLM (eerste dag laatste menstruatie) en op de stand van de baarmoeder. Als vrouwen een echo hebben gehad, wordt daar de datum op bepaald. Maar een echo mag pas vanaf 20-24wk, dus ook niet betrouwbaar. Veel vrouwen weten hun EDLM ook niet meer, dan wordt het gok-werk. Haha. Jep, u gaat ergens deze maand waarschijnlijk bevallen, maar kan ook begin volgende maand zijn. We zien wel. Zo gaat dat! Zo was er een vrouw op controle. Ik had een mevrouw op controle waarbij op de kaart stond dat haar uitgerekende datum 19/12/14 was. Mw was dus al bijna 44wk zwanger!? Dat kan dus echt niet. Ze mag maximaal 42wk worden, maarja omdat de uitgerekende datum ook niet erg nauwkeurig is, is dat natuurlijk ook lastig. Uiteindelijk bij de arts geweest, maar ze mocht nog 1 week afwachten om te kijken of ze spontaan ging bevallen! Uhm..haha oke?! Fingers crossed dat alles goed gaat! Verder was een mw aan het bevallen die volgens hun 38wk was, toen ik de papieren aan het doornemen was (dus dat voor mij on-chaotische papier werk), kon mw ook 34wk zijn of 42wk want er waren verschillende uitgerekende data. Dat hadden ze zelf nog niet gezien, maar werden er ook niet warm of koud van. Dat zou ze wel regelen met diegene van de echo. Die had vast iets verkeerd op het papiertje gezet. Later keek ik nog eens in de map en was er niks veranderd en niemand wist hoever mw nu precies was.
Verder is het goed dat ze alles controleren en bijhouden. Het is natuurlijk fantastisch dat er controles bij zwangere plaatsvinden en mensen kunnen voorlichten en begeleiden, dat voorop gesteld. Maar dan moeten ze ook iets met de uitkomsten doen. Zo was iemand 20 kg afgevallen. Toen ik dat aangaf wuifde ze het af dat de weegschaal vorige keer vast niet goed zou hebben gestaan! Dat zou ook wel kunnen natuurlijk, maar misschien moet je daar dan beter op letten? Of een bloeddruk van iemand van 129/92, die vorige keer 116/60 had. Ze vroeg alleen of mw stress had. Op mijn vraag dat ik hier iets mee wilde gaf ze aan dat ze pas iets hoeven bij 130. Haha oke…dus. Ik heb ze geprobeerd uit te leggen wat er kan spelen, risico`s en wat wij doen, maar blijft toch lastig dat ze dingen van je willen aannemen.

Eindelijk mijn eerste bevallingen gezien en gedaan. Toch echt enorm wennen en totaal anders. Ofja iedereen baard natuurlijk hetzelfde, maar manier van werken is totaal anders. Je komt alleen om de controles te doen en je geeft geen begeleiding verder. Ik luister met de houten toeter naar de hartslagen van het kindje. Jaaa ik heb het geleerd! Ze hebben wel instrumenten, maar die zijn niet altijd steriel. Zo hebben ze geen schaar om eventueel een knip te zetten. De navelstreng wordt met een mesje doorgesneden en afgebonden met het achterste uiteinde van je handschoen. Daar zit een randje en dat wordt eraf gehaald en zo als soort van touwtje gebruikt. Kinderen worden hier standaard uitgezogen. Daarnaast worden ze op een hele oude weegschaal gewogen die totaal niet betrouwbaar is en soms vergeten ze te wegen en gebeurd dat pas een paar dagen naderhand. Kinderen worden na de bevalling ook niet nagekeken. Toen ik dat wilde doen keken ze me heel raar aan en waren alleen maar boos dat ik het kind liet afkoelen volgens hun. Toen ik uitlegde waar we naar keken moesten ze lachen en zeiden: ‘als de moeder merkt dat er iets niet klopt, komen ze vanzelf wel terug naar het ziekenhuis. Verder, wat top is, is dat ze standaard vitamine K krijgen na de bevalling. Het zijn natuurlijk dingen die hier zo gaan op hun manier!

Er was ook een bevalling waarbij ik in de morgen kwam, ze zeiden dan mw volledige ontsluiting had en dat ze nog 30 min moesten afwachten omdat het hoofd nog hoog stond voordat ze mocht gaan persen. Zo kreeg ik de informatie. Er stond niks goed genoteerd in het dossier. Toen mw volgens haar soms moest drukken vroeg ik aan de verpleegkundige wat het plan was en wie de leiding had. Dat was ik volgens haar, want de verloskundige was er niet! Oh uhmm…oke dan! Ik gaf aan eerste te willen weten hoe diep het hoofd stond voordat ze gingen persen, met pijn en moeite mocht ik dan toch voelen. Ik had maar 3-4cm!!! WAT?? Dus helemaal geen volledige ontsluiting. De verpleegkundige geloofde mij niet en zij wilde ook voelen. Zij zei 8 cm. Echt no way!! Hele discussie, schreef ze uiteindelijk 7 cm op het verslag. Ik vroeg waarom, zei ze dan compenseren we allebei. Ik gaf aan dat ik zo echt de bevalling niet ging doen! Uiteindelijk besproken 2u af te wachten en dan alsnog te bepalen. Dit mocht niet want bij 7 cm moet je 3u afwachten (want van 7 cm naar 10 cm duurt 3uur, en bij 6cm moet je dus 4uur afwachten). Na 2uur heb ik met de arts overlegd. Zij gaf aan dat ik nogmaals moest voelen. Ik had toen 5-6cm. Dus goede vooruit gang. De verpleegkundige kwam binnen en begon in het Lugandees te praten. Ik gaf aan dat ze Engels moesten spreken, omdat ik het anders niet volgde. De verpleegkundige geloofde mij niet, omdat haar collega`s vanmorgen hadden gezegd dat mw volledige ontsluiting had en de arts moest van haar na-voelen. De arts had ook 6 cm! Pff gelukkig dacht ik! Maar dit kon echt niet! Die mw was gewoon al 36u bezig en totaal verkeerd beoordeeld. De arts wilde een keizersnede doen, omdat de actie-lijn was overschreden en ze terug uit ging in cm! WAT dacht ik! Dit kun je niet menen! Dus nogmaals uitgelegd hoe de situatie was, maar omdat nu niemand van het personeel wist hoe het zat, hoelang mw nu bezig was en dat mw uitgeput raakte, is er uiteindelijk dus een keizersnede gedaan. Gelukkig maakte moeder en kind het goed. Maar echt ik dacht dat ik gek werd, stond daar echt tenen krommend. Dit kan je niet menen. De arts heeft echt wel verstand van zaken en weet wat te doen. Ze vertrouwde mij ook (wat heel fijn was!), maar doordat de hele situatie zo onduidelijk was, was dit de uitkomst!
De ouders bleven mij maak bedanken dat ze zo blij met mij waren, dat ik eerlijk was en hun leven had gered (volgens hun dan he ;))
Merkte wel dat ze nu meer vertrouwen in mij hebben, dat ik dus écht wel weet waar ik mee bezig ben! Nu moet ik ook meer doen en meer beoordelen en vragen ze mijn mening over situaties.

Zo doen er zich natuurlijk vele situaties voor waarbij ik soms echt paf sta!! Echt bizar! Maarja ik kan alleen maar aangeven wat mijn mening is en uitleggen, maar veranderen kan ik het niet.

Met de namen hier is ook lachen. Vaak weten ze geen naam en krijgen kinderen pas na een paar dagen of weken een naam. Laatst had ik iemand die heette La-a. Dus ik sprak het vragend uit als ‘Laaa aa”?? En zegt ze, met een blik of ik de domme was, nee het is Ladasha!! Het streepje (-) dus op zijn engels als ‘dash’ uitgesproken! Haha oke! Origineel…..

Sorry het is echt een elle lang verhaal geworden! Maar er is ook zoveel te vertellen. Als je eenmaal aan het typen bent, dan blijf je maar ratelen! Mijn excuses ;)

Murchison Falls
Van het weekend ben ik dus ook nog even tussenuit gepiept voor een weekendje weg. Heerlijk even weg uit de drukke stad. Het was een national park in het westen van Oeganda, opzoek naar dieren. Wat natuurlijk altijd gaaf is! Veel gezien en wat is de natuur hier toch mooi. We hebben een boot tocht gedaan over de Nijl en hiken voor uitzicht op de waterval. We sliepen op een camping waar `s avonds de wilde zwijnen en nijl-paarden kwamen! Dus `s nachts plassen zat er niet in! haha. Het was heerlijk relax en gezellige groep. Ik heb nog alles bij elkaar geschreeuwd omdat er een mega sprinkhaan in de bus was gesprokken!! Haha. Verder me heerlijk als een toerist gedragen en genoten!

Dit stukje hou ik maar even kort ;), maar het was weer fantastisch!

We gaan alweer de 3^e week in en ben benieuwd wat er nog meer gaat komen! Morgen ga ik weer mee op out-reach!

Hoop dat het moet iedereen in Nederland goed gaat?

Liefs, xxxx

De gorilla-tour

Hallo Allemaal!

Daar ben ik weer! De gorilla-tour was echt fantastisch!! Een hele bijzondere ervaring.
De reis ernaartoe was al een hele trip. Het is ongeveer 500 km naar het nationale park Bwindi. Het is ongeveer 10 uur in de auto zitten. Sommige wegen zijn prima begaanbaar, maar sommige ook absoluut niet. De welbekende bobbel- rode zand wegen van Afrika hebben we ook moeten ervaren. Hoewel ik het nog wist van de vorige keer, ben ik het nu weer vergeten… Mijn sport-BH!! Nondekanonnen, geen wonder dat veel Afrikaanse vrouwen hangende borsten hebben. Haha door al dat gebobbel snap ik dat wel!
Veel onderweg gezien. Kan nu wel zeggen dat ik in Oeganda ben geweest. Van armoede tot rijkdom. We hebben alles gepasseerd. Wel somber de armoede, maar is de realiteit. Onderweg van de savanna`s in het oosten naar de jungle in het westen gereden. Door 2 andere nationale parken gereden, maar niet bewust voor het spotten van dieren, het waren doorgaande wegen voor lokale mensen. Wel giraffen en zebra`s gezien die buiten het nationale park waren en in de weilanden/akkers stonden van de bevolking. Dit gebeurd dus regelmatig, want vele hekken zijn kapot en i.v.m. geldgebrek kunnen deze niet gemaakt worden en komen de dieren daardoorheen. Makkelijk eten voor ze. Ook is er vaak een omheining in de vorm van een diepe kuil, dan kunnen dieren niet overheen. Maar een olifant stampt dit vaak kapot en gaat zo toch het dorp is. Nu was het rustig en weinig dieren i.v.m. droog-seizoen hier. Dieren zijn erop uit getrokken naar plekken waar water is.
Verder zijn we nog op de plek waar de evenaar in Oeganda loopt geweest!
Onderweg is onze auto nog kapot gegaan! Maar gelukkig zijn we uiteindelijk wel op de plaats van bestemming gekomen! We hadden een hele leuke gids die ook echt super veel wist, dus ook veel over de cultuur van Oeganda te weten gekomen.
De gorilla-tour was dus echt heel bijzonder! Je vertrekt vroeg in de ochtend, omdat het soms enige tijd kan duren voor je ze gevonden hebt. De groep bestaat uit maximaal 8 personen. Als de groep gorilla`s is gevonden mag je er maximaal 1 uur bij blijven. Dit i.v.m. de veiligheid voor ons en voor de gorilla`s zelf. Omdat we 90-95% hetzelfde DNA hebben, zijn ziektes snel op elkaar overgebracht. Daarnaast zijn het natuurlijk nog steeds wilde dieren. Je moet op een afstand blijven van 7 meter, de gorilla`s mogen wel dichterbij komen als ze dat zelf willen. Het is een hele pittige tocht door de jungle. Geen paden en veel klimmen en dalen. Er is een ranger bij met een geweer (verdoving) en 2 rangers met kapmessen om de paden te maken. Je moet echt overal doorheen en kijken waar je loopt. Dat was op zich al heel erg gaaf! We hebben (blijkbaar) erg veel geluk gehad, want na 2uur lopen hadden we een groep gevonden!!! Iedereen erg gespannen en ze maken een soort geluid. In de verte zagen we een boom naar benden trekken, dus iedereen was daar op gefocust, maar nog geen 5 meter links zat er al één!! We hadden een groep gevonden die bestond uit 21 gorilla`s. Het is zo fantastisch als je er echt tussenstaat! Zo bijzonder en ook echt heel erg dichtbij (soms maar 3 meter bij je vandaan)! De jongere zijn erg speels en komen ook nieuwsgierig kijken. We hebben de zilver-back gezien en een baby van 2 weken! Je blijft dat uur niet op een plek, maar blijft een beetje lopen en ziet telkens weer een andere gorilla. 1uur is natuurlijk veel te kort, maar wel goed dat ze zulke goede regels hebben, want ja er zijn er natuurlijk ook nog mar 800 in de hele wereld!
Het was een unieke ervaring!

Volgende keer weer een verhaaltje over mijn werkervaringen!

xxx

1e weekje

Hallo allemaal!

Ik ben goed aangekomen in Oeganda! Goede reis gehad en weer op Afrikaanse bodem.
Ondertussen probeer ik te wennen aan de omgeving, cultuur, de mensen, het eten en het weer.
Maar het overvalt je toch wel. Het gaat steeds beter en heb het naar mijn zin!

Ik zit dus in Kampala, de hoofdstad van Oeganda. Daar zit ik in een vrijwilligershuis wat echt netjes en fijn ‘thuis’ komen is. De stad Kampala is namelijk heel erg druk en chaotisch. Dus als ik thuis kom voelt het soms echt als vakantie. Rust, zon, een soort van tuintje, terrasje. We zitten op een afgesloten terrein met bewakers. De stad zelf is altijd chaos. Er is non-stop file, overal zand, overal verkeer (boda boda`s (soort brommers voor openbaar vervoer), matatu`s (busjes voor openbaar vervoer waar wel 20 man ik kan passen als het moet), taxi`s, bussen, vrachtwagens….noem maar op en het is er! Mij is dus aangeraden om een boda boda te nemen, omdat die overal tussendoor kunnen rijden. Maar dat betekent dan ook echt overal tussendoor, tegen verkeer in en over de stoep om maar zo snel mogelijk op de plek van bestemming te zijn. Ze kennen hier geen straat namen, dus je moet een gebied noemen en iets wat er in de buurt ligt. In het begin dacht ik echt ze brengen we over en nergens naar toe als ze willen, geen idee waar ik was, maar ik begin steeds meer te herkennen en ik moet natuurlijk afdingen , want ze vragen altijd te veel (ook al kost het vrijwel niks). Maar het is wel spannen zo`n boda boda. Benen bij elkaar anders knal je ergens tegenaan en over de bobbel zand wegen om een hernia te ontwikkelen.

Daarnaast vindt ik de Oegandese mensen soms lastig in te schatten. Je kan van hun gezichtsuitdrukking niet aflezen of het leuk vinden of niet of dat ze blij of boos zijn. Maar dus ook niet of ze het wel of niet leuk vinden dat ik er ben (op het project). Je moet zelf veel vragen anders zeggen ze niks en ze geven ook alleen antwoord op je vraag. Daarnaast hebben ze naast het Engels hier ook een andere voertaal, namelijk Lugandees. Hier versta ik natuurlijk helemaal niks van. Dit praten ze onderling, ook waar ik bij ben. Met beide moet ik nog een beetje leren omgaan en vind dit soms best vervelend, want ik kan ze dus niet pijlen en ik kan ze niet verstaan tijdens een gesprek waardoor je er vaak een beetje bijzit. Jammer dat ze dan geen Engels praten als ik er ook ben (want dat kunnen ze goed).
Je moet gewoon zelf veel initiatief tonen om iets te doen, want ze gaan jou niks vragen of aangeven dat je ergens bij kan helpen of kan kijken. Maar sommige worden al iets losser en natuurlijk is niet elke Oegandees zo. We gaan het zien, maar blijf gewoon vragen. Maar ik snap het ook wel, komt er even een ‘blanke’ kijken.

Verder vind ik het weer meer dan prima! Haha daar was ik snel aan gewend, lekker temperatuurtje! Het eten vind ik ook goed te doen. Lekker vers fruit van de lokale markt, chapatti (soort pannekoek), rijst met bonen en groenten en mattoke (gebakken banaan, proeft als aardappel). Nog geen maag of darmklachten ;).

Bij het project ben ik nu dus ook gestart. Het is een kleinschalig ziekenhuis. Het ligt op een bergtop tussen 3 (arme) wijken in. Het is een orthodox ziekenhuis en worden veel gesponsord vanuit Amerika. Ze beschikken over dokterskamers, een tandarts, laboratorium, ruimte die enkele dagen per week dient als TBC kliniek, ruimte die dient als vaccinatie-ruimte en zwangerschaps-controles. 1 ‘echt ‘OK (met beademingsapparatuur en anesthesie) en een ruimte die ook als ‘soort’ OK wordt gebruikt (er staat een bed). Daarnaast hebben ze 4 ziekenzalen, 1 voor de mannen, 1 voor vrouwen, 1 voor kinderen en 1 voor zwangere vrouwen die weeën hebben of die zijn bevallen zijn en nog in het ziekenhuis verblijven. Als vrouwen bijna gaan bevallen worden ze naar de bevalkamer gebracht. Daar staan 2 bedden (helaas niet heel veel. Het varieert met bevallen, soms 5/6 per dag en soms geen). Er bevindt zich ook een kantine voor het personeel waar traditioneel eten wordt gemaakt (daar lunch ik ook).
Ze beschikken in het ziekenhuis over redelijk goede spullen, ze worden dan ook veel gesponsord. Het gebruik ervan en steriel werken is alleen lastiger.
Voor behandelingen in het ziekenhuis of dokter bezoek moeten ze direct betalen vooraf. In het midden van het ziekenhuis zit een kantoortje en daar moeten ze betalen en krijgen ze een nota. Zonder deze nota te overhandigen worden ze niet geholpen.
Zoals ik al aangaf moet je echt veel initiatief tonen om iets te kunnen doen. Ze kunnen je hulp wel gebruiken, maar vragen dit zelf niet en als jij wel iets vraagt reageren ze soms ook niet. Je moet écht blijven vragen en er zullen dus ook echt wel dagen tussen gaan zitten dat ik het heel erg rustig heb/niks doe. Dat vind ik wel erg jammer. Op de ‘verloskamer’ (zo noem ik het maar even), vind ik ze erg terughoudend en als er niemand aan het bevallen is doen ze vrij weinig tot niks. Ze gaan soms slapen en zitten op hun telefoon. Ik kan niet zo goed stil zitten en ben opzoek gegaan of ik iets anders kon doen.
Ik functioneer hier zowel als verloskundige en als verpleegkundige. Ik wil graag alles aanpakken en zien, of het nu verpleegkundig of verloskundig is. Natuurlijk wil ik ook nog graag een bevalling zien/doen, maar wil ook zoveel meer zien en doen.
Uiteindelijk ben ik van het vrouwelijke geslachtsdeel overgestapt naar het mannelijke geslachtsdeel. Haha . Ik heb geassisteerd en zelfstandig gehecht bij mannelijke besnijdenis! Jaja. Ze hebben goede instrumenten en steriel materiaal (vanuit Amerika). Het is gratis, want i.v.m. de grootte populatie moslims hier, gebeurd het anders op traditionele wijze en overlijden mensen, misvormingen en infecties. Daarnaast laten veel niet moslims het ook doen i.v.m. dat de hygiëne hier lastig is. Vooraf aan elke behandeling krijgen ze een HIV test. Het is wel akelig om zo`n besnijdenis te zien. Het gebeurd al vanaf jonge leeftijd (4 weken oud) tot middelbare leeftijd. Het gebeurd onder lokale verdoving. De kinderen gillen het uit en de oudere jongens worden geslagen of wordt tegen geschreeuwd als ze moeten huilen/schreeuwen of schoppen. Ze testen met een kocher (knijp tangetje) of de verdoving voldoende werkt, zo niet wachten ze nog even, maar als het te lang duurt beginnen ze toch meteen en er wordt eigenlijk nooit bij verdoofd (heb ik natuurlijk wel gevraagd). Het is lopende band werk, geen privacy of hygiëne. De ene jongen is nog niet van het bed en aangekleed of de volgende komt al binnen. De tafel wordt niet schoon gemaakt en de volgende klimt er al op. Iedereen loopt ook binnen tijdens de ingreep.
Na de eerste ingreep was ik al bijna flauw gevallen. De Oegandees hitte, te weinig drinken/eten en het zien van de ingreep hadden me bevangen. Maar daarna is het goed gekomen.

Ik ben mee op out-reach geweest. Dit is naar verdere gebieden buiten de wijken van het ziekenhuis om daar ook medische hulp te verlenen. In een schoolgebouw worden de banken eruit gehaald en werden 2 banken geplaatst. Ter ‘privacy’ werden witte doeken opgehangen en hier werden ook mannelijke besnijdenissen uitgevoerd. Lopende band, die dag waren er 35 jongens besneden. Enuh ik heb nu heus wel in de gaten dat de "grootte" van een neger een fabeltje is ;) haha.
Daarnaast was er een tandarts. Op zijn middeleeuws. Hoofd tegen de muur, aanwijzen waar de pijn zit, lokale verdoving en wordt de tand eruit getrokken en krijg je die in een zakje mee naar huis.
Ook hier krijgt iedereen vooraf een HIV test en bij klachten een malaria test.

Daarnaast heb ik me ook nog bezig gehouden met verloskunde. Zo heb ik een hele dag een soort inloop spreekuur gedaan. Heel on-effectief. Alles wordt met de hand geschreven op papiertje, mappen boeken. Overal losse velletje. 1x de wind erdoor en alles door de weg. Ik zag echt geen logica. Zij gelukkig wel, dus het liep toch goed. Iemand doet de bloeddruk, iemand anders weer wegen, krijgen ze een briefje voor bloed te laten prikken en/of een echo (als ze dat kunnen betalen). Daarnaast weer in een andere rij voor buikonderzoek en hartje luisteren. Een ‘normale’ reguliere controle kost ongeveer 90 cent. Iedereen krijgt standaard een tetanus vaccinatie tijdens de zwangerschap. Gemiddeld komen de zwangere pas vanaf 20 weken, soms ook pas bij 34/36 weken. Het onderzoeken van de buik gebeurd hetzelfde als bij ons, maar daar wordt ook de zwangerschapsduur op bepaald. Dus als iemand nieuw binnen komt, wordt geschat of die 20/28/32weken ofzo is…..Soms dacht ik echt dat iemand al 32 weken was aan de stand van de baarmoeder te voelen, maar dat kon dan niet volgens mevrouw dus maakte ze er toch maar 24 weken van?? Haha lekker betrouwbaar. Ze luisteren met een houten toeter, maar hebben ook een oude doptone (apparaat waar ze het hartje mee luisteren). De batterij is alleen bij op en het apparaatje is bijna kapot, dus ze kunnen écht maar 2 seconden luisteren, want dan valt hij uit. Maar ze luisteren met dit apparaat en niet de toeter, want dan kan de moeder het ook horen. Haha mja die hoort natuurlijk niks in 2 seconden. Het is ook echt erg tijdrovend de manier waarop ze werken, want omdat iedereen iets anders doet kan een vrouw soms 6uur bezig zijn voordat ze weer naar huis kan. Ze moet veel wachten. Wat me ook heel erg verbaasde is dat als er mensen binnen zitten en je bent er mee bezig, dat ze dan om lunch tijd alles laten vallen, letterlijk. Ze gaan weg, eten en laten die mensen zitten! Ook al waren ze bijna klaar. Ze maken het niet af. Tijd is tijd. Naderhand krijgt elke nieuwe zwangere een muskieten-net ter preventie van Malaria tijdens de zwangerschap. Dat is erg netjes.
Vandaag was bij 1 vrouw ontdekt met de bloedtest i.v.m. de zwangerschap controle dat ze HIV had. Mw wist dit niet. Dit was echt heftig en dan komt het toch ineens dichtbij en realiseer je je dat het echt zo vaak voorkomt hier in Afrika en zo`n groot probleem is hier.

Al met al dus al veel meegemaakt. Tot nu toe meer dan volle dagen gehad. Al veel gezien en mogen doen!! Ik hoop nog meer verloskunde te kunnen doen en bevallingen zien/doen, maar vind andere dingen ook reuze interessant en om nou stil te gaan zitten wachten is zonde van mijn tijd!

Dit waren wat belevenissen van mijn 1^e weekje hier. Van het weekend ga ik Oeganda nog meer verkennen en ga ik op Gorilla-tour! Ben benieuwd.

Hopelijk gaat het verder met jullie ook allemaal goed?

Tot snel! xxx

Bijna vertrekken

Hallo Allemaal,

Allereerst allemaal de beste wensen voor 2015.

Welkom op mijn reisblog.
Ik ga weer op reis! Dit keer ga ik naar Afrika, Oeganda!

In Oeganda ga ik vrijwilligerswerk doen in Kampala. Ik ga mat de organisatie Doinggoood werken in het Holy Cross Mission Hospital. Het is een missie ziekenhuis dat gelegen is tussen 3 arme wijken in Kampala. Het ziekenhuis geeft betaalbare zorg aan degenen die iets kunnen bijdragen en gratis zorg aan degenen die dit niet kunnen. Het ziekenhuis beschikt over 2 ziekenzalen, een polikliniek, een bevallingskamer een operatie kamer, een rontgenkamer (met een apparaat uit 1979) een vaccinatie ruimte en een eigen laboratorium. Het ziekenhuis beschikt niet over een intensive care of een speciale EHBO unit. De ambulances die aanwezig zijn kunnen slechts beperkt gebruikt worden omdat bij reparatie de onderdelen hiervoor in Afrika niet verkrijgbaar zijn.

Naast door de weeks in het ziekenhuis te werken, zal ik op mijn vrije dagen in het weekend Oeganda gaan ontdekken en uitstapjes maken!

Over 3 dagen gaat het avontuur al beginnen. We gaan het allemaal beleven en meemaken!
Mijn koffer nog pakken en dan ready to go!

Via deze site zal ik soms wat verhaaltjes en foto`splaatsen en kunnen jullie mij volgen.

Ik heb er zin in!

Liefs